شهادت شهود یکی از راههای اثبات یک جرم یا موضوع قانونی است که باید در محضر مراجع معتبر مانند دادگاه صورت گیرد. در شهادت فرد باید در خصوص موضوعی که بهخاطر آن به دادگاه احضار شده است نظر دهد و نظر او نباید ذرهای بر خلاق واقعیت باشد. فرق بین شاهد و مطلع یکی از نکات مهمی است که باید مد نظر قرار داد اما بهطور کلی هر دو از طرف دادگاه احضار شده و بر علیه یا به نفع فرد یا افراد یا حتی یک سازمان شهادت میدهند. احضار این افراد براساس درخواست متهم یا شاکی و به دستور قاضی انجام میشود. در ادامه این بلاگ با نکاتی چند در خصوص شهادت در دادگاه آشنا خواهید شد.
منظور از شاهد کیست؟
شاهد فردی است که از وقوع یک حادثه، بحران و یا جرم خبر میدهد درصورتیکه خود آن را دیده، شنیده، لمس کرده یا بوییده باشد. درواقع شهادتدهنده باید به نحوی از موضوع مورد نظر آگاهی داشته باشد و اقرار او خلاف واقعیت نباشد. درصورتیکه شهادت دروغ فرد بر دادگاه محرز شود به مجازات سنگینی متهم خواهد شد. میدانید که یکی از ادله مهم اثبات جرم کیفری شهادت است؛ چراکه بسیاری از موارد بدون شهادت مشخص نخواهد و حتی ممکن است به این دلیل بیگناهی گناهکار شناخته شود. در قوانین حقوقی ایران شاهدان دو دسته هستند: دستهای که شهادت دادن در آنها موضوعیت داشته و یک دلیل شرعی بهحساب میآید و دسته دوم شهادت را با هدف رسیدن به واقعیت ارائه میدهند. در بسیاری از این موارد مشاوره آنلاین با وکیل کیفری لازم است..
به چه کسی مطلع گفته می شود؟
مطلع برخلاف شاهد جرم را ندیده یا لمس نکرده است و از راههای دیگر مانند شنیدن خبر از دیگران به این موضوع پی برده است. برای مثال ممکن است فردی اسناد جرم یا اظهارات متهم را شنیده باشد با بهنحوی دیگر از جزئیات جرم مورد نظر مطلع شده باشد اما سند و مدرکی دال بر حضور خود او در محل جرم نباشد.
فرق بین شاهد و مطلع چیست؟
شاید اصلیترین تفاوت بین شاهد و مطلع همین مورد باشد که مطلع تنها به واسطه آنچه شنیده است شهادت میدهد و لزوما در موقعیت حضور نداشته است. این درحالی است که شاهد بهنحوی در محل یا شرایط جرم بوده و شهادت او محل اعتبار بیشتری دارد. اهمیت شهادت بهحدی است که قاضی میتواند بر اساس آن و سایر مدارک رای نهایی را صادر کند، اما این وضعیت برای مطلع حکم فرما نیست.
ایا مطلع بازداشت میشود
بسیاری از افرادی که بهعنوان مطلع به دادگاه احضار میشوند با این ترس مواجه هستند که آیا پس از اظهارات خود بازداشت خواهند شد یا نه؟ چنانچه مطلعی که به دادگاه احضار شده است بدون وجود ادله منطقی و موجه از شرکت در جلسه دادگاه سرباز زند، احتمال جلب او در صورت لزوم و صلاحدید قاضی بالا خواهد بود. انواع دعاوی کیفری در این خصوص میتواند بهکار رود.
مجازات عدم حضور مطلع در دادگاه
همانطور که گفته شد مطلع باید در اولین فرصت به دادگاه مراجعه کند اما اگر بهدلایل نامرتبط و غیر موجه از این مورد سرباز بزند براساس نظر قاضی به جریمه نقدی یا حتی زندان متهم میشود.
آیا مطلع میتواند وکیل داشته باشد
بله براساس قانون هیچ منعی مبنی بر داشتن وکیل برای مطلع وجود ندارد و بهتر است از ابتدای احضار به دادگاه نسبت به استخدام وکیل اقدام کند. اینکه وکالت تام الاختیار چگونه باطل می شود را در مطالب بعدی بهطور کامل توضیح خواهید داد.
اگر مطلع دروغ بگوید جرم او چیست
براساس ماده 650 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی چنانچه مطلع به هر دلیلی به قاضی یا بازپرس دروغ گفته و جرم او آشکار شود به 3 ماه و یک روز تا 2 سال زندان یا به پرداخت 1 میلیون و 500 هزار ریال تا 12 میلیون ریال جریمه نقدی متهم میشود. شایان ذکر است که در این باره تفاوت بین شاهد و مطلع وجود ندارد و هر دو به مجازات متهم میشوند.
ادای توضیح به عنوان مطلع یعنی چه
ادای توضیح به مطلع یعنی فرد به شخصه شاهد وقوع جرم یا جنایت نبوده است اما در این باره اطلاعاتی دارد که یا از خود متهم یا دیگران بهدست آورده است.
دستور قضایی مبنی بر احضار مطلع چیست
طبق ماده 320 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه از شخص مطلع درخواست میکند که طی 5 روز آینده به آن مرکز مراجعه و درخصوص جرم مطرح شده اظهارات خود را بیان کند. مطلع با دریافت این دستور قضایی باید در اسرع وقت در جلسه دادگاه حضور بهعمل آورد.
سخن پایانی
در این بلاگ سعی شد تا با تفاوت بین شاهد و مطلع و ویژگیهای هر یک آشنا شوید. همانطورکه خواندید شاهد از جرم اتفاق افتاده باخبر بوده و خود بهنحوی در جریان این اتفاق قرار داشته است. این درحالی است که مطلع آگاهی خود درخصوص جرم را تنها از شنیدهها یا دیدن اسناد بهدست آورده و خود مستقیما در جریان وقوع جرم قرار نداشته است. مطلع پس از دریافت ابلاغیه دادگاه باید در اولین فرصت به این مرکز مراجعه و ادعای خود را در حضور قاضی یا بازپرس مطرح کند. نکته حائز اهمیت اینجاست که اطلاعات مطلع باید کامل درست و براساس واقعیت باشد در غیر اینصورت با مجازات روبهرو خواهد شد.

