احتمالا قبلا بارها کلمه فیشینگ را شنیده‌اید و این سوال در ذهنتان شکل گرفته که کلاهبرداری فیشینگ چیست و چگونه انجام میشود؟ فیشینگ نوعی حمله اینترنتی است که سازندگان آن با فریب فرد اطلاعات شخصی او مانند نام کاربری، رمز عبور، شماره کارت بانکی و… را دزدیده و از این داده‌ها سوء استفاده میکنند. این نوع حمله توسط ایمیل یا پیامک برای مخاطب ارسال و فرد را به وارد کردن اطلاعات شخصی خود در پلتفرم‌های مورد نظر آن‌ها متقاعد می‌کند. سالانه اخبار زیادی از این نوع کلاهبرداری گزارش میشود و متاسفانه در برخی موارد کلاهبرداران هرگز شناخته نمی‌شوند، به‌همین خاطر پلیس فتا به‌طور مکرر اخطارهایی مبنی بر عدم اعتماد به پیامک‌ها و ایمیل‌های ناشناس می‌دهد. در این بلاگ این نوع کلاهبرداری و مجازات جرم فیشینگ بیشتر آشنا خواهید شد، همراه ما بمانید.
منظور از فیشینگ چیست؟
جرم فیشینگ یک کلاهبرداری اینترنتی است که براساس آن فرد با روش‌هایی مانند ارسال پیامکی جعلی و ایجاد حس کنجکاوی در مخاطب او را به درگاه‌های جعلی مورد نظر خود متصل و اطلاعات شخصی وی را به سرقت می‌برد. عموما شاکیان به‌کمک دستگاه‌های مرتبط و وکیل متخصص کیفری می‌توانند پرونده خود را به جریان انداخته و جهت شناسایی مجرم اقدام کنند. اغلب دیده میشود که کلاهبردار با ایجاد یک صفحه یا وبگاه که طراحی دقیق و نزدیک به واقعیت دارد و به کمک تبلیغات جعلی فرد را بهراحتی فریب می‌دهد تا به این سایتها مراجعه کند. قربانی با ورود به این سایتها یا پلت فرم‌های جعلی و وارد کردن اطلاعات شخصی خود فضای لازم برای مجرم را فراهم می‌کند و مجرم بهراحتی از این شرایط سوء استفاده کرده و سرمایه فرد را به سرقت می‌برد.
جرم فیشینگ چیست؟
مجازات فیشینگ توسط قاضی و پس از بررسی نوع جرم تعیین میشود. درواقع قاضی براساس شرایط و وضعیت مجرم مجازات مد نظر را برای فرد مشخص می‌کند. عموما جهت تعیین مجازات این جرم از ماده 12 و 13 قانون جرایم رایانه‌ای استفاده میشود که به ترتیب زیر با آن‌ها آشنا می‌شوید:
ماده 12 قانون جرایم رایانه ای:
براساس این ماده مجازات جرم فیشینگ درصورتی که مجرم عین داده‌ها را از فرد بگیرد بین 1 میلیون تا 20 میلیون ریال خواهد بود؛ اما اگر خلاف این امر ثابت شود 91 روز تا یک سال زندان برای فرد در نظر گرفته میشود.
ماده 13 قانون جرایم رایانه ای:
چنانچه ثابت شود که فرد به‌طور غیر مجاز سیستم‌‌های رایانه‌ای، مخابراتی یا … را هک و به اخاذی از مال اشخاص حقیقی و حقوقی پرداخته است، ابتدا به رد مال و حبس از یک تا پنج سال متهم میشود. در شرایط حادتر ممکن است قاضی جزای نقدی بین بیست تا یکصد میلیون ریال را برای فرد در نظر بگیرد.
انواع فیشینگ
فیشینگ در انواع مختلفی اتفاق می‌‌افتد که آگاهی از هر یک کمک می‌کند تا این موارد را بشناسیم و بدانیم که بعد از حمله فیشینگ چه کنیم؟ از جمله انواع فیشینگ می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
فیشینگ پیامکی
در این نوع فیشینگ مخاطب با دریافت پیامک‌های تبلیغاتی در زمینه‌های مختلف مانند دریافت سود سهام عدالت تحریک شده و با کلیک بر لینک مورد نظر به درگاه مشخصی متصل میشود. بدین ترتیب به محض وارد کردن اطلاعات شخصی تمام باقیمانده حساب خود را از دست می‌دهد.
پول فیشینگ چیست
تبلیغات پولی نیز یکی دیگر از روش‌های فیشینگ محسوب میشود که در آن‌ها با استفاده از تبلیغات جعلی مقداری پول از مخاطب دریافت کرده اما هیچ محصولی برای او ارسال نمی‌شود. مجازات جرم فیشینگ پولی نیز مانند هر نوع دیگر توسط قاضی تعیین میشود.
استاپ فیشینگ چیست
استاپ فیشینگ یا شکار حد ضرر نوعی استراتژی است که در بازارهای خاصی مانند کریپتو و فارکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع فیشینگ با هدف مجبور کردن مشارکت کنندگان در بازار برای خروج سرمایه‌های خود و به‌کارگیری آن‌ها در بازاری خاص است که توسط کلاه برداران طراحی میشود. کمک گرفتن از یک وکیل کلاهبرداری برای مقابله با این نوع فیشینگ و پس گرفتن سرمایه خود لازم و حیاتی است.
ایمیل فیشینگ چیست
این نوع ایمیل با ایجاد استرس یا هیجان در مخاطب او را به کلیک بر روی یک لینک به ظاهر قابل اعتماد ترغیب می‌کند و به محض وارد کردن داده‌های شخصی از سوی مهاجمان هک میشود. عموما با کلیک روی این لینک‌‌ها فایل‌های خاصی مانند فایل پاورپوینت یا ورد باز شده و شرایط را برای وارد کردن اطلاعات حساب کاربردی فرد فراهم میکنند و در نتیجه بهراحتی از او اخاذی میشود.
فیشینگ اینستا چیست
این نوع از کلاهبرداری فیشینگ چیست و چگونه می‌توان از طریق اینستا اخاذی کرد؟ در این نوع فیشینگ کاربران پیام‌های مختلفی را دریافت میکنند که احتمال برخی نقص‌ها مانند مسدود شدن اکانت یا ورود افراد دیگر به اکانت آن‌ها را گزارش داده و او را به سایتی دیگر ارجاع می‌دهد. فرد در این سایت اطلاعات حساب کاربری خود را وارد می‌کند و در این شرایط مهاجمان بهراحتی با هک اطلاعات او کلاهبرداری میکنند.
فیشینگ کارت بانکی چیست
در این روش نیز هکر یا کلاهبردار سعی در سرقت اطلاعات بانکی شما دارد. در سال‌های گذشته و با اینترنتی شدن بسیاری از کسب‌و‌کارها این نوع فیشینگ بسیار رواج پیدا کرده است و با توجه به آگاهی های زیاد همچنان قربانی می‌گیرد.
فیشینگ اینترنتی چیست
در فیشینگ اینترنتی نیز با مراجعه به سایتها یا حتی ایمیل خود ممکن است با برخی تبلیغات اغوا‌کننده مواجه شده و روی آن‌ها کلیک کنید. این کار شرایط را برای ورود به سایت کلاه بردار فراهم کرده و با دادن اطلاعات شخصی خود بهراحتی مورد سرقت قرار می‌گیرید.
بعد از حمله فیشینگ چه کنیم؟
پس از اینکه متوجه حمله فیشینگ به حساب کاربری یا کارت بانکی خود شدید بهترین و مهم‌ترین کار مراجعه سریع به پلیس فتا است. با استفاده از شواهد و مدارک موجود و در اختیار قرار دادن آن‌ها به پلیس فتا احتمال یافتن مجرمین وجود خواهد داشت. اگر در تهران ساکن هستید حتما با مراجعه به یک وکیل در شهرک غرب این پروسه را به‌طور جدی دنبال کنید.
چگونه با فیشینگ مقابله کنیم؟
برای مقابله با هر نوع فیشینگ حتما دستورات زیر را اجرا کنید:
- هیچوقت رمز عبور، اطلاعات بانکی و شخصی خود را در لینک‌های نامشخص و مشکوک وارد نکنید.
- جهت تایید هویت خود از امضای دیجیتال استفاده کنید.
- به هیچ عنوان لینک های مشکوک را باز نکنید.
- مرتبا رمز عبور خود را تغییر دهید.
سخن پایانی
با توجه به افزایش کسب‌و‌کارهای اینترنتی و انجام بسیاری از عملیات بانکی به‌صورت مجازی احتمال طعمه شدن توسط کلاهبرداران اینترنتی هم زیاد است. به‌همین خاطر برای جلوگیری از ایجاد چنین مشکلاتی توصیه میشود تا حتما موارد امنیتی را رعایت و از وارد کردن اطلاعات شخصی خود در پیج‌های مشکوک خودداری کنید. مجازات جرم فیشینگ سنگین است و کلاه برداران اینترنتی به بدترین نوع مجازات خواهند شد، با این وجود بهتر است دقت لازم را به عمل آورید تا درگیر کارهای اداری و قانونی چنین مشکلاتی نشوید.